بررسی تحلیلی اطلاعات پزشکی در نشریات ادواری فارسی دوره قاجار

هدف اصلی در این پژوهش بررسی تحلیلی اطلاعات پزشکی در نشریات ادواری بهداشتی و پزشکی دوره قاجار می باشد. بر این اساس اطلاعات پزشکی در روزنامه و مجله های حفظ الصحه، ، دانش، شکوفه، صحت، صحیه و امور خیریه، طبابت، طب کنونی و ناصری مورد بررسی قرار گرفت. روش مورد استفاده این پژوهش تحلیل محتوا است و بر اساس مراجعه به کتابخانه ها و بخش نشریات و مراکز اسنادی کتابخانه ها صورت گرفته استجمع بندی و نتیجه گیری نهایی این پژوهش حاکی از آن است که از 2452 عنوان مقاله مورد بررسی، 313 مقاله در موضوع پزشکی بوده است که درصد فراوانی آن 12/7می باشد. بیشترین فراوانی متعلق به مقوله علم پزشکی، در موضوع خدمات درمانی با 14/3 درصد و کمترین فراوانی به مقوله کارکنان پزشکی، در موضوع داروسازان با 0/2 درصد می باشد. همچنین مجله حفظ الصحه به موضوع خدمات درمانی، مجله دانش به بهداشت کودکان، روزنامه شکوفه به بهداشت زنان، مجله صحت به خدمات درمانی، مجله صحیه و امور خیریه به بیماری های واگیردار و نفوس و جمعیت، مجله طبابت به خدمات درمانی و داروها، مجله طب کنونی به داروها و مجله ناصری به بیماری های واگیردار بیشتر از موضوع های دیگر پرداخته اند. قالب اطلاعات پزشکی به کار رفته در این نشریات به ترتیب عبارت است از خبر با 52/7 درصد، گزارش با 42/5 درصد، سرگذشت نامه با 3/5 درصد، نقد و تفسیر با 1/3 درصد به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. فراوانی مطالب حاکی از آن است که در این دوره تاریخی، اطلاعات پزشکی بیشتر حالت خبری داشته است و کمتر به نقد و تفسیر آن پرداخته شده است.